Văn nghị luận - Vận dụng cao

CẤP ĐỘ VẬN DỤNG CAO

ĐỀ BÀI VỀ VĂN NGHỊ LUẬN

Đề bài: Báo điện tử Giáo dục Việt Nam  đã đưa tin: Ngày 4/12/2013 , một xe tải chở 1.500 thùng bia từ TP.HCM ra Phan  Thiết , khi đến vòng xoay Tam Hiệp ( TP. Biên Hòa), bất ngờ tai nạn khiến cho cả ngàn thùng bia trên xe đổ ào xuống đường. Nhân cơ hội đó, người dân xung quanh đã lao ra “ hôi của” mặc cho lái xe khóc lóc, van xin.

Là một công dân nói chung, một người dân Đồng Nai nói riêng, em có suy nghĩ gì về vụ việc trên? Từ đó, em có hướng hành động như thế nào trước lối sống vô cảm của một số người trong xã hội hiện nay?

 ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM:

Câu	Nội dung	Điểm
	I. Yêu cầu chung: - Biết làm bài văn Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống với các yếu tố đặc trưng của kiểu bài: đánh giá về một biểu hiện của một trong những hiện tượng xã hội với các luận điểm rõ ràng, luận cứ xác thực. Qua đó, đề xuất được những ý kiến sâu sắc của bản thân, thuyết phục được người nghe, xác lập một quan niệm đúng đắn cho mọi người. - Yêu cầu nội dung: Cần nêu được các khía cạnh, bình diện của hiện tượng và gợi được sự đồng cảm với người đọc. - Về hình thức: Bài viết có hệ thống luận điểm rõ ràng, luận cứ xác thực, bố cục mạch lạc, có cảm xúc, đúng chính tả. Vận dụng hai phép lập luận Phân tích và Tổng hợp phù hợp, nhuần nhuyễn có hiệu quả.
	II. Yêu cầu cụ thể: 1. Mở bài : Giới thiệu vấn đề: Đùm bọc, yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau trong hoạn nạn là một nét đẹp truyền thống của dân tộc. Bên cạnh nhiều hành động thể hiện nét đẹp văn hóa đó thì hiện nay trong xã hội vẫn còn tồn tại những con người có lối sống vô cảm, thờ ơ trước những nỗi đau của người khác. Đỉnh điểm là vụ việc “ hôi bia” diễn ra vào ngày 4 tháng 12 tại vòng xoay Tam Hiệp ( Biên Hòa, Đồng Nai) mà báo giáo dục Việt Nam đã đưa tin. 2. Thân bài: a. Nêu những hành vi cụ thể : - Khi sự cố giao thông xảy ra, chiếc xe bị nghiêng và toàn bộ số bia trên xe đổ xuống đường, văng vãi khắp nơi. - Đám đông người đi đường lập tức dừng lại và nhanh chóng chạy ùa vào cướp bia, họ khuôn từ những thùng còn nguyên đến những lon bia đã bị văng vãi ra khắp đường. Họ đựng vào tất cả những vật dụng mang theo với thái độ hả hê, vui sướng, y như đó là “ của trời cho từ trên trời rơi xuống”. - Không những thế, họ còn thông tin đến những người thân ở nhà. Thế là chỉ trong thời gian ngắn, xe cộ lũ lượt khắp nơi kéo đến, họ nhanh chóng nhặt nhạnh tất cả những thùng, những lon…Họ chất đầy trên những xe ba gác, xe máy, xe đạp…Họ nhét  đầy các giỏ xách, túi áo, giỏ xe, cốp xe, thùng xe…Thậm chí có người cởi cả nón, áo khoác ngoài để đựng bia. - Khi lực lượng chức năng có mặt để ngăn cản, họ bất chấp cả luật pháp, bất chấp những lời van xin thống thiết của tài xế xe nghèo khổ – anh Nguyễn Văn Hậu, họ cứ xông vào “ hôi của”. Lúc ấy, lực lượng chức năng bất lực, tài xế xe hoảng loạn, gào khóc trong sự tuyệt vọng. Có người còn hung hăng chửi bới và đòi đánh tài xế cũng như lực lượng trật tự vì “ dám ngăn cản công việc của họ”. b. Đánh giá những hoạt động trên : khen/chê, đồng tình, ủng hộ/ phản đối….( nêu ý kiến nhận xét, đánh giá của cá nhân) - Đây là một hành động xuất phát từ lối sống vô cảm , ích kỷ, chỉ biết nghĩ đến bản thân mình mà quên đi nỗi đau của người khác. Họ là những con người vô ý thức, vô nhân đạo, không tuân theo pháp luật. Đó là một hành động xấu xa,đáng lên án và bài trừ . c. Tác hại của những hành vi đó: - Đối với người bị hại: tài xế phải đối mặt với một khoản tiền đền bù khổng lồ cho công ty ( ước tính trên 300 triệu), đối mặt với nguy cơ bị đuổi việc, trong khi bản thân anh đang gặp rất nhiều khó khăn: vợ mới sinh con nhỏ, ở nhà thuê, một mình anh phải lo kinh tế cho cả nhà. - Đối với trật tự an toàn giao thông : khi người dân xông vào “ hôi của” sẽ làm tắc nghẽn giao thông, mất trật tự an toàn giao thông, có thể gây nguy hiểm cho người qua lại. - Đối với uy tín của địa phương, thuần phong mĩ tục của dân tộc: những hành động của người dân như trên làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của địa phương Đồng Nai nói riêng cũng như làm ảnh hưởng đến thuần phong mĩ tục, đến nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc trước dư luận trong và ngoài nước. - Đối với bản thân những người tham gia “ hôi của” : chỉ vì hành động tham lam, chính họ tự làm mất đi uy tín, danh dự nhân phẩm của họ; làm gương xấu, gương mù cho con cháu, khiến con cháu họ có cái nhìn sai lệch về người lớn, chúng sẽ coi thường hoặc bắt chước người lớn … Khiến cho mọi giá trị đạo đức trong xã hội bị đảo lộn và ảnh hưởng đến việc giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ. d. Biện pháp xử lý : - Học sinh nêu ra những biện pháp cụ thể theo suy nghĩ cá nhân và nhận thức về pháp luật hiện tại như: xử lý nghiêm minh những hành động trên để làm gương cho kẻ khác; bắt buộc những người vi phạm đền bù số tiền theo giá trị số tài sản mà mình “hôi” được; có thể phạt tù, cảnh cáo tùy theo mức độ vi phạm; họp tổ dân phố để phê bình, giáo dục đối với các cá nhân vi phạm… 3. Kết bài :Kết luận vấn đề, đề ra hướng hành động.         Từ vụ việc trên cũng như biết bao nhiêu vụ việc tương tự đã xảy ra chúng ta thấy vô cảm là một lối sống đã và đang tồn tại trong xã hội hiện nay, nhất là đối với giới trẻ.Họ thờ ơ,không quan tâm đến nỗi đau khổ,bất hạnh của người khác,trước những chuyện xấu xa trong xã hội.Đây là một lối sống ích kỷ,đi ngược lại với truyền thống “tương thân tương ái” tốt đẹp của nhân dân ta.Là một công dân nói chung, một người dân Đồng Nai nói riêng chúng ta hãy lên án những kẻ chỉ biết dửng dưng trước những điều xấu xa trong xã hội, thờ ơ trước những nỗi bất hạnh của con người; đồng thời biết chia sẻ với nỗi đau của người khác.Đó là một lối sống đẹp mà mỗi chúng ta, nhất là các bạn trẻ cần hướng tới.( Học sinh cần đề ra hướng hành động cụ thể của bản thân)
	III. Tiêu chuẩn cho điểm: - Đáp ứng đủ các yêu cầu trên. Biết vận dụng các phép lập luận phù hợp, bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt, không sai chính tả. - Đáp ứng phần lớn các yêu cầu trên, nắm được yêu cầu của đề, vận dụng các phép lập luận. Bố cục rõ ràng, diễn đạt chưa thật tốt. - Đáp ứng một số các yêu cầu trên, nắm được yêu cầu của đề, vận dụng các phép lập luận chưa hợp lí lắm. Bố cục rõ ràng, diễn đạt chưa thật tốt (còn lỗi dùng từ, lỗi ngữ pháp), còn sai chính tả. - Chưa nắm được yêu cầu của đề, chưa biết cách tổ chức bài viết cho hợp lý, chưa biết vận dụng các phép lập luận. Bố cục không rõ ràng, diễn đạt chưa thật tốt (còn lỗi dùng từ, lỗi ngữ pháp), còn sai chính tả. - Hiểu sai yêu cầu, lạc đề. * Cần linh hoạt cho điểm đối với những bài diễn đạt tốt, có sáng.	8 - 10 6 – 7 3 - 5 1 – 2     0

ĐỀ: VĂN THUYẾT MINH

Đề :Giới thiệu về quyển sách giáo khoa Ngữ văn 9 – tập 1.

HƯỚNG DẪN CHẤM, BIỂU ĐIỂM :

CÂU	NỘI DUNG	ĐIỂM
1	I. YÊU CẦU CHUNG - Biết làm bài văn thuyết minh có sử dụng các biện pháp nghệ thuật và yếu tố miêu tả. - Yêu cầu về nội dung : Cần nêu lên được, đặc điểm, cấu trúc, nội dung chương trình, cách bảo quản,công dụng và vai trò của sách  đối với học sinh lớp 9. - Về hình thức : Bố cục mạch lạc, lời văn trong sáng, rõ ràng.
	II. YÊU CẦU CỤ THỂ : Bài làm nêu được các ý sau: 1. Mở bài: -Giới thiệu chung về quyển sách giáo khoa. - Nơi xuất bản,do những ai biên soạn...... 2.Thânbài: -Miêu tả khái quát về quyển sách giáo khoa từ ngoài vào trong (ví dụ: bên ngoài dược trang trí như thế nào màu sắc ra sao in hình gì....). -Chúng ta có thể nói về kích thước hình dáng (VD: chiềucao, bề dày, chiều rộng......). -Sau khi giới thiệu xong từ bên ngoài ta bắt đầu mô tả cấu trúc bên trong sách như: +Sách gồm bao nhiêu bài ? mỗi bài  được chia thành mấy phần (phần Văn bản,tiếng Việt, tập làm văn.....) +Mỗi phần lớn lại chia thành bao nhiêu mục nhỏ, nội dung của mỗi mục ra sao... +  Ta có thể lấy ví dụ về một hoặc nhiều phần như: .Phần vă bản: cấu tạo bài gồm những gì ?..... .Phần Tiếng Việt:…… - Nội dung, đề tài của chương trình:…. - Cách sử dụng và bảo quản: + Chúng ta phải giữ gìn bảo quản sách thế nào cho nó khỏi hư (VD: phải bọc sách dán nhãn ....) + Không nên vứt hoặc ném vì có thể làm hỏng sách. 3. Kết bài: -Khẳng định lại ý nghĩa của quyển sách đối với mỗi người học sinh chúng ta. -Vì vậy chúng ta phải coi sách như người bạn thân của mình ,phải nâng niu gìn giữ quý trọng vì nó chính là một báu vật mà ai cũng phải cần đến.
	III. TIÊU CHUẨN CHO ĐIỂM - Đáp ứng đầy đủ những yêu cầu nêu trên. Biết vận dụng các biện pháp nghệ thuật và yếu tố miêu tả. Bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt, không sai lỗi chính tả. - Đáp ứng được phần lớn những vấn đề nêu trên. Hiểu được nội dung cơ bản của đề. Biết vận dụng các biện pháp nghệ thuật và yếu tố miêu tả. Bài viết có bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt. - Đáp ứng được phần lớn những vấn đề nêu trên. Hiểu được nội dung cơ bản của đề. Biết vận dụng các biện pháp nghệ thuật và yếu tố miêu tả. Bài viết có bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt. Sai 3 – 5 lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. - Hiểu đề còn lơ mơ chưa nắm nội dung của đề, còn lúng túng trong phương pháp làm bài. Bố cục không rõ ràng, diễn đạt yếu. Sai nhiều lỗi chính tả. - Hiểu sai yêu cầu, lạc đề. * Lưu ý : Cần linh loạt cho điểm cao đối với những bài viết có ý sáng tạo.	8 - 10 5 – 7 3-4 1 – 2 0