PCNN Báo chí

TẬP HUẤNĐỔI MỚI DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ Ở THPT

THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH NĂM HỌC 2014 - 2015

…………………………………………………………………………………….

CHỦ ĐỀ : PHONG CÁCH NGÔN NGỮ

              BÀI: PHONG CÁCH NGÔN NGỮ BÁO CHÍ

(Tiếng Việt 11)

                                                                                                                                            

NHẬN BIẾT	THÔNG HIỂU	VẬN DỤNG THẤP	VẬN DỤNG CAO
Nắm được khái niệm và phương tiện diễn đạt của các phong cách ngôn ngữ.	Biết so sánh, phân biệt các phong cách ngôn ngữ .	Dựa vào các văn bản cụ thể có khả năng nhận biết, phân tích đặc trưng của các phong cách ngôn ngữ	Biết sử dụng ngôn ngữ phù hợp với từng loại phong cách.
Nhận biết các đặc trưng cơ bản của từng phong cách	Hiểu được các đặc trưng của các phong cách ngôn ngữ	Nêu được các đặc điểm, lấy được ví dụ minh họa	Vận dụng những kiến thức đã học về các phong cách ngôn ngữ để viết một bài báo về một đề tài gần gũi, có ý nghĩa trong cuộc sống

CÂU HỎI BÀI TẬP

( Thời gian : 90 phút )

NĂNG LỰC	NHẬN BIẾT	THÔNG HIỂU	VẬN DỤNG THẤP	VẬN DỤNG CAO
Đọc hiểu	Câu 1: Văn bản nào sau đây không phải loại văn bản báo chí ? A. Tiểu phẩm B. Phóng sự C. “Chí Phèo”- Nam Cao. D. Bản tin E. Phỏng vấn Câu 2:Trong hai văn bản sau đây, văn bản  nào thuộc PCNNBC: 1. “Tiếng trống thu không trên cái chòi của huyện nhỏ; từng tiếng một vang ra để gọi buổi chiều. Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn…” 2. TPHCM điều tra thêm 50.000 hộ dân về chuẩn nghèo. Việc điều tra này nhằm bổ sung những hộ nghèo và cận nghèo chưa có tên trong danh sách, đồng thời giúp các địa phương có kế hoạch hỗ trợ đời sống, giúp người dân thoát nghèo. Thời gian điều tra thống nhất từ ngày ¼ và chậm nhất ngày 20/5, các đơn vị thực hiện phải báo cáo kết quả cho UBNDTP. 3. Văn bản sau thuộc PCNNBC đúng hay sai ? “ Đối với những vấn đề chưa giải quyết, sẽ có nhiều ý kiến, nhiều giả thuyết khác nhau. Sẽ có tranh luận, có trao đổi. không tranh luận, không trao đổi, không có khoa học. không có gì nguy hiểm bằng là không bao giờ được nghe một ý kiến khác ý của mình …”	1. Xác định đặc điểm của bản tin qua văn bản sau: “ Khoảng 14h30 ngày 23/3 / 2014 , một xe container đang lưu thông trên quốc lộ 1 bỗng nhiên mất lái, tông vào nhà dân (thuộc KP5, P Linh Trung, Q Thủ Đức, TPHCM) khiến ba căn nhà bị sập hoàn toàn.     Tại hiện trường, toàn bộ vật dụng trong nhà vỡ vụn, đầu xe container đè bẹp lên mái nhà người dân.     Hiện xe container đã được đưa về phòng CSGT Q. Thủ Đức để giải quyết vụ việc”.      Quốc Duy ( Báo Tuổi trẻ, ngày 24/3/2014) 2. Nhận biết đặc điểm của phóng sự qua văn bản sau: “ Những câu chuyện về người khuyết tật lúc nào cũng buồn với nước mắt , nỗi đau, sự tự ti, mặc cảm. Nhưng, như những đóa hoa xương rồng nở giữa sa mạc khô cằn , bỏng rát, họ đã chấp nhận và vượt qua nỗi đau của mình…” ( phongsu@tuoitre. com.vn)	1. Phân biệt hai thể loại báo chí : bản tin và phóng sự. 2. Phân tích những đặc trưng cơ bản của NNBC thể hiện qua bản tin sau: “ Ngày 3-2, tỉnh An Giang long trọng làm lễ đón nhận quyết định của Bộ văn hóa – Thông tin công nhận di tích lịch sử cách mạng cấp Quốc gia Ô Tà Sóc thuộc xã Lương Phi , huyện Tri Tôn. Đây là di tích cấp Quốc gia thứ 15 của tỉnh An Giang. Ô Tà Sóc là vùng sơn lâm rộng khoảng 5km2 thuộc núi Giài. Với hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở , từ năm 1962 đến năm 1967, nơi đây là căn cứ của tỉnh Ủy An Giang, sau đó là căn cứ dự phòng của tỉnh…” ( Báo Lao động, số 35/ 2004)
Tạo lập văn bản				1.Hãy viết bài phóng sự ngắn mang tính thời sự về hiện tượng nghiện game của học sinh trường em. 2. Hãy viết bản tin ngắn phản ánh tình hình học tập ở lớp em.

MA TRẬN ĐỀ

I. MỤC TIÊU KIỂM TRA

     Thu thập thông tin để đánh giá mức độ tiếp thu và vận dụng kiến thức của học sinh nhằm kiểm tra năng lực đọc hiểu và tạo lập văn bản thuộc phong cách ngôn ngữ báo chí.

1. Kiến thức :

   Nắm vững các kiến thức cơ bản về phong cách ngôn ngữ báo chí.

2. Kỹ năng :

   - Lĩnh hội và phân tích những văn bản báo chí phù hợp với khả năng của học sinh THPT

   - Xây dựng văn bản báo chí : xây dựng luận điểm, lập đề cương, sử dụng thuật ngữ, đặt câu, dựng đoạn, lập luận, kết cấu văn bản

3.Thái độ :

   Yêu thích môn Tiếng Việt và có ý thức vận dụng phong cách ngôn ngữ báo chí trong thực tiễn đời sống

II. HÌNH THỨC KIỂM TRA

    Tự luận kết hợp với trắc nghiệm khách quan

III.THIẾT LẬP MA TRẬN

Cấp độ Năng  lực	Nhận biết	Thông hiểu	Vận dụng		Cộng
			Cấp độ thấp	Cấp độ cao
Đọc hiểu	Nhận biết về phong cách ngôn ngữ báo chí	Biết so sánh, phân biệt giữa các loại văn bản báo chí . Hiểu được các đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí	Dựa vào các văn bản cụ thể có khả năng nhận biết, phân tích đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí
Số câu : Số điểm : Tỉ lệ :%	1 1 10	1 2 20	1 2 20		3 5 50
Tạo lập văn bản				Vận dụng những kiến thức đã học về các phong cách ngôn ngữ báo chí để viết một đoạn văn  về một đề tài gần gũi, có ý nghĩa trong cuộc sống
Số câu : Số điểm : Tỉ lệ :%				1 5 50	1 5 50
Tổng số câu : Tổng số điểm : Tỉ lệ :%	1 1 10	1 2 20	1 2 20	1 5 50	4 10 100

ĐỀ KIỂM TRA

                                                                                 ( Thời gian 90 phút )

I.ĐỌC HIỂU ( 5 điểm )

1.Câu 1 : ( 1 điểm )

1a.Văn bản nào sau đây không phải loại văn bản báo chí ?

A. Tiểu phẩm

B.Phóng sự

C. “Chí Phèo”- Nam Cao.

D. Bản tin

E.Phỏng vấn

1b.Trong hai văn bản sau đây, văn bản nào thuộc PCNNBC:

1. “Tiếng trống thu không trên cái chòi của huyện nhỏ; từng tiếng một vang ra để gọi buổi chiều. Phương tây đỏ rực như lửa cháy và những đám mây ánh hồng như hòn than sắp tàn…” ( Thạch Lam)

2. TPHCM điều tra thêm 50.000 hộ dân về chuẩn nghèo . Việc điều tra này nhằm bổ sung những hộ nghèo và cận nghèo chưa có tên trong danh sách, đồng thời giúp các địa phương có kế hoạch hỗ trợ đời sống, giúp người dân thoát nghèo. Thời gian điều tra thống nhất từ ngày ¼ và chậm nhất ngày 20/5, các đơn vị thực hiện phải báo cáo kết quả cho UBNDTP. ( Viễn Sự)

2.Câu 2 :  ( 2 điểm) Xác định đặc điểm của bản tin qua văn bản sau:

    “ Khoảng 14h30 ngày 23/3 / 2014 , một xe container đang lưu thông trên quốc lộ 1 bỗng nhiên mất lái, tông vào nhà dân ( thuộc KP5, P Linh Trung, Q Thủ Đức, TPHCM) khiến ba căn nhà bị sập hoàn toàn.

    Tại hiện trường,  toàn bộ vật dụng trong nhà vỡ vụn, đầu xe container đè bẹp lên mái nhà người dân.

    Hiện xe container đã được đưa về phòng CSGT Q. Thủ Đức để giải quyết vụ việc”.

                                                                                                             Quốc Duy ( Báo tuổi trẻ ,ngày 24/3/2014)

3.Câu 3 :( 2 điểm ) Phân tích những đặc trưng cơ bản của NNBC ( tính thông tin thời sự, tính ngắn gọn) thể hiện qua bản tin sau:

     “ Ngày 3-2, tỉnh An Giang long trọng làm lễ đón nhận quyết định của Bộ văn hóa – Thông tin công nhận di tích lịch sử cách mạng cấp Quốc gia Ô Tà Sóc thuộc xã Lương Phi , huyện Tri Tôn. Đây là di tích cấp Quốc gia thứ 15 của tỉnh An Giang. Ô Tà Sóc là vùng sơn lâm rộng khoảng 5km2 thuộc núi Giài. Với hệ thống hang động và đường mòn hiểm trở , từ năm 1962 đến năm 1967, nơi đây là căn cứ của tỉnh Ủy An Giang, sau đó là căn cứ dự phòng của tỉnh…”

                                                                                                  ( Báo Lao động, số 35/ 2004)
II. LÀM VĂN: ( 5 điểm )

              Hãy viết bài phóng sự ngắn mang tính thời sự về hiện tượng nghiện game của học sinh trường em.

     

………….. Hết…………

HƯỚNG DẪN CHẤM

( Bảng hướng dẫn chấm gồm   trang )

A. Hướng dẫn chung

  Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách đếm ý cho điểm. Bài thực hành là viết một đoạn văn nên giám khảo cần linh hoạt trong quá trình chấm, khuyến khích những bài viết có cảm xúc, sáng tạo nhưng không trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

B. Hướng dẫn chấm cụ thể

I. Đọc hiểu: ( 5,0 điểm)

1. Yêu cầu về kĩ năng

- Học sinh có kĩ năng đọc hiểu văn bản

- Nắm được các đặc trưng của phong cách, nhận biết, phân biệt và vận dụng làm bài tập

2. Yêu cầu về kiến thức

Câu 1:

1a. ( 0,5 điểm) :

Mức đầy đủ : 0.5 điểm: ĐA: C

Mức không đạt: 0.0 điểm: Các đáp án còn lại

1b. (0.5 điểm) :

Mức đầy đủ : 0.5 điểm: ĐA: 2

Mức không đạt: 0.0 điểm: Các đáp án còn lại

Câu 2 (2.0 điểm):

Mức đầy đủ : 2.0 điểm

- Xác định được đặc điểm của bản tin: thời gian, địa điểm, sự kiện chính xác.

- Nêu cụ thể : thời gian:14h30 ngày 23/3 / 2014 , địa điểm : thuộc KP5, P Linh Trung , Q Thủ Đức, TPHCM, sự kiện :xe container tông vào nhà dân.      

Mức không đầy đủ: 1.0 điểm : nêu đặc điểm bản tin mà không nêu cụ thể chi tiết trong văn bản.

Mức không đạt: 0.0 điểm

    Không làm hoặc làm nhưng sai hoàn toàn

Câu 3 (2.0 điểm):

Mức đầy đủ: 2.0 điểm

Nêu được đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí:

-         Tính thời sự: thời gian, địa điểm, ý kiến( những vấn đề cần thông tin). Mỗi chi tiết đều đảm bảo tính chính xác, cập nhật.

-         Tính ngắn gọn: mỗi câu là một thông tin cần thiết

Mức không đầy đủ: 1.0 điểm

         Phân tích được một trong hai ý: tính thời sự hoặc tính ngắn gọn

Mức không đạt: 0.0 điểm

Không trả lời, hoặc trả lời sai hoàn toàn

II. Làm văn (5 điểm)

1. Yêu cầu về kĩ năng

- Học sinh biết vận dụng các kiến thức về phong cách ngôn ngữ báo chí để viết một văn bản về một đề tài gần gũi, có ý nghĩa trong cuộc sống

- Vận dụng tốt các phương thức biểu đạt;

- Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp;

- Khuyến khích những bài viết sáng tạo.

2. Yêu cầu về kiến thức

Cần có những hiểu biết chính xác về đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí cũng như những chính kiến về tình trạng nghiện game của giới trẻ  hiện nay…

* HS có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần đạt được một số ý sau:

- Nêu  tình trạng nghiện game online của học sinh trường em.

- Trên thị trường có nhiều loại game gây cuốn hút học sinh

- Học sinh dành thời gian chơi game nhiều hơn thời gian học.

- Tác hại: hại mắt, giảm sút trí lực, các em chìm vào thế giới ảo, hạn chế sự giao tiếp với mọi người.

- Nêu ví dụ cụ thể( người thực, việc thực, địa điểm, thời gian cụ thể)

- Biện pháp khắc phục:

 + Cha mẹ: quan tâm đến con cái nhiều hơn

 + Nhà trường: tạo sân chơi bổ ích cho học sinh

 + Chính quyền các cấp: phải mạnh tay hơn với các quán internet.

3. Cách cho điểm

- Điểm  5 : Bài viết đảm bảo tính chính xác về đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí. Đạt được các yêu cầu của gợi ý trên hoặc bài viết có sự sáng tạo phù hợp. Bố cục rõ ràng, diễn đạt tương đối lưu loát, phương pháp khá rõ; không mắc lỗi về chính tả, ngữ pháp.

- Điểm 3 - 4 : Bài viết đảm bảo tính chính xác về đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí. Đạt được 2/3 gợi ý trên. Bố cục rõ ràng, diễn đạt tương đối lưu loát, phương pháp khá rõ; còn mắc một số lỗi về chính tả, ngữ pháp.

- Điểm 2 : Bài viết sơ sài, chưa làm nổi bật những nét đặc trưng của phong cách ngôn ngữ báo chí, mắc nhiều lỗi về chính tả, ngữ pháp.

- Điểm 1: Chưa hiểu đề; sai lạc kiến thức; mắc rất nhiều lỗi về diễn đạt.

- Điểm 0: Không làm bài hoặc hoàn toàn lạc đề.

………………………………………………..